De Nederlandse glastuinbouwsector staat voor een dringende uitdaging: terwijl de werkdruk blijft toenemen, wordt vakbekwaam personeel steeds schaarser. Er is geen tekort aan taken, alleen aan handen om ze uit te voeren. Hoe zorgen we ervoor dat productiviteit en duurzaamheid gewaarborgd blijven? Het Telegreen-project biedt mogelijk een antwoord: een samenwerking tussen wetenschap en bedrijfsleven aan de ontwikkeling van een innovatieve humanoïde arm die medewerkers ondersteunt en de toekomst van de sector veiligstelt.
Duration
Januari – December 2025
Partners (TU Delft)
Do IoT Fieldlab, TU Delft, Tomatoworld
Partners (other)
Maatschappelijke waarde
Met het TeleGreen-project kijkt Look-E B.V. hoe robots op afstand kunnen helpen om het werk in de glastuinbouw flexibeler en efficiënter te maken. Het opent de deur voor meer mensen om werk te verrichten, ook als ze niet fysiek in de kas aanwezig kunnen zijn. Omdat de robot niet vastzit aan voorgeprogrammeerde stappen, kan de operator direct inspelen op wat er gebeurt. Zo wordt oogsten of inspecteren op afstand bijna net zo natuurlijk als wanneer je zelf tussen de planten staat.
5G
Binnen dit experiment wordt gewerkt aan een tele-operatiesysteem waarmee operators op afstand taken kunnen uitvoeren, met veel aandacht voor het oogsten van tomaten. Hiervoor worden robotarmen aangestuurd via een privaat 5G-netwerk in een echte kas van Tomatoworld. Zo’n draadloze verbinding is cruciaal, omdat het (in tegenstelling tot publieke netwerken) de hoge snelheid, lage vertraging en extra veiligheid biedt die nodig zijn voor besturing in real time.
Dankzij 5G ondersteint het systeem tweerichtingsvideo en haptische feedback, een technologie die gebruikers aanraking laat voelen. Dat is onmisbaar bij oogsten en inspecteren van gewassen, waar flexibiliteit en gevoel voor detail nodig zijn om ze niet te beschadigen. De robot doet het zware, delicate en repetitieve werk, terwijl 5G zorgt voor een directe en betrouwbare communicatie tussen alle systemen.
Een oplossing op maat voor de kas
De echte vernieuwing zit niet alleen in het samenbrengen van robots en razendsnelle connectiviteit. Veel bestaande tele-operatiesystemen richten zich op andere sectoren en laten de kas links liggen. En hoewel er al robots in kassen rondrijden, zijn ze niet altijd geschikt voor directe besturing op afstand. Juist bij ingewikkelde taken, zoals met een robotarm door smalle rijen planten manoeuvreren, schiet de huidige technologie tekort.
Het TeleGreen-project wil deze kloof dichten met een systeem dat speciaal is afgestemd op de dynamiek van de kas. Denk aan een open infrastructuur die makkelijk kan worden aangepast en slimme robotica die gevoelige, complexe taken aankan.
Het project zou een nieuwe standaard kunnen zetten voor het op afstand beheren van kassen en laat daarmee zien hoe technologie de landbouw voor de toekomst kan transformeren.